Geschiedenis | Oranjestichting bestaat 90 jaar

Hoewel het vanuit de geschiedschrijving niet helemaal duidelijk is of het Oranje comité nu in 1925 of 1926 is opgericht, hanteren wij 1926, omdat onze voorgangers in 1986 het 60-jarig bestaan hebben gevierd.

Vele besturen hebben zich in die 90 jaar bezig gehouden met het organiseren van activiteiten. Het langstzittende bestuurslid is Henny Jacobse geweest van 1.1.1979 t/m 30.4.2013, waarvan vanaf 1997 voorzitter. Onder zijn leiding heeft het bestuur ervoor gezorgd, dat de activiteiten die de Oranje Stichting Wilhelmina organiseert zijn uitgegroeid tot een begrip binnen de samenleving in Vleuten en Haarzuilens.

Bij zijn aftreden in 2013 werd hij benoemd tot ere-voorzitter van de stichting en volgde daarmee Jaap Sprong op die in 1975 tot ere-voorzitter werd benoemd.

Rond 1900 was het vooral de burgemeester, die zorgde dat er jaarlijks een Koninginnedag werd gevierd. In de jaren daarna liet hij zich omringen door actieve en Oranjegezinde inwoners bij de organisatie van Koninginnedag.

Bij de viering van het eeuwfeest van de Nederlandse onafhankelijkheid in 1913 was er voor het eerst sprake van een Oranje comité in Vleuten, waarin ook de burgemeester zitting had. Bij de viering van het 25-jarig regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina in 1923 kwam de oprichting van een Oranjevereniging ter sprake, maar het duurde tot 1926 voordat de vereniging daadwerkelijk werd opgericht.

Het bestuur bij het 40-jarig bestaan in 1965. Staand v.l.n.r Bertus van den Berg, Jaap Sprong, Joop Oostrom, Lo van Eijk, Jan Plomp, Chris van der Kleij. Zittend: Jo van Dijk, Wim Gresnigt, Eef Baars, Gijs van Eck.

Feestelijkheden rondom Koninginnedag

In de jaren voor de Tweede Wereldoorlog werd er veel aandacht besteed aan de viering van de feestelijkheden rondom Koninginnedag. Deze bestonden uit een aubade bij het gemeentehuis, een traktatie (chocolademelk met een krentenbol voor de kinderen) en het organiseren van diverse wedstrijden, w.o. het bekende ringsteken met paard en wagen.

Na de oorlogsjaren was de Oranjevereniging al snel weer actief. Mede onder leiding van de toenmalige voorzitter Jaap Sprong, met ledenwerving en er werd een bestuur gevormd. Het bestuur besloot om het bevrijdingsfeest en de eerstkomende verjaardag van de Koningin uitbundig te vieren. De vieringen van 25 en 50 jaar bevrijding werd in de vorm van grote optochten en andere festiviteiten georganiseerd door de Oranjeorganisaties in de drie dorpen Vleuten, De Meern en Haarzuilens.

Ook vele andere initiatieven werden er in de loop der jaren door de Oranjevereniging genomen. Zoals de oprichting van het bejaarde comité Vleuten-Haarzuilens, de organisatie van de voortuinwedstrijden, de openluchtspelen, het sprietlopen over de Vleutense Wetering en de wielerwedstrijd de Ronde van Vleuten.

Over medewerking had de vereniging nooit te klagen. De winkeliers en eigenaren van bedrijven stonden altijd klaar om met het bestuur gezamenlijk acties te ondernemen en te stimuleren. Landeigenaren stelden belangeloos hun land ter beschikking, omdat het vroeger lastig was een geschikt feestterrein te vinden. Dan was het een weiland aan de Stationsstraat, dan weer aan het Haarpad of aan de Schoolstraat. Ook werden er soms gedeelte van wegen afgesloten om de festiviteiten te organiseren. Vele jaren was de Dorpsstraat vanaf “Het Oude Raadhuis” (stond tegenover het huidige restaurant “de Brouwerij”) tot aan het Kwakeltje de vaste locatie. In de zestiger jaren werd het toen aangelegde Dorpsplein de vaste locatie tot de dag van vandaag.

30 april was tot 2013 de vaste dag voor de viering van Koninginnedag, daarna besloot Koning Willem Alexander Koningsdag te gaan vieren vanaf 2014 op zijn verjaardag 27 april. In 1979 werd Koninginnedag voor het eerst gevierd met een vrijmarkt en een markt met kramen voor de diverse verenigingen en organisaties, enerzijds om zich te presenteren, anderzijds om een “centje bij te verdienen”.

Activiteiten in de jaren 80 en 90 waren o.a. fietspuzzeltocht, vossenjacht, kinderspelen, kinderoptocht, playbackshow, lampionnenoptocht, poppenkast, kinderspelen en een sponsorloop van de Lions. De vrijmarkt en de markt met kramen hebben een enorme groei doorgemaakt, evenals de tent met de Horeca. Dans en muziek zijn niet meer weg te denken uit het programma.

In de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw werd, naast de viering van Koninginnedag, veel aandacht besteed aan het Vleutens feest, waarbij diverse activiteiten rond de kermis werden georganiseerd. Deze festiviteiten zijn later ‘verplaatst’ naar de Koninginnedag. De kermis op het Dorpsplein in Vleuten werd tot 2001 door de Oranjestichting in nauw overleg met de kermisexploitant Martin Meijer uit Apeldoorn georganiseerd. Uit de pachtsom werden alle activiteiten van onze Stichting bekostigd.

Nà de herindeling in 2001 is de verantwoordelijkheid van de kermis in handen gekomen van de gemeente Utrecht. De drie “(Oranje) organisaties” in de voormalige gemeente Vleuten-De Meern (Vleuten, De Meern en Haarzuilens) hebben bij de toenmalige Burgemeester Brouwer van Utrecht bedongen dat de hoogte van de pachtsom van de kermis als gemeentelijke subsidie zou worden uitgekeerd.

Thans is de Oranjestichting afhankelijk voor de organisatie van de (nu) Koningsdag van de financiële bijdrage vanuit het gemeentelijke Initiatievenfonds en wordt het steeds moeilijker om de financiën rond te krijgen, dit mede als gevolg van de strengere regelgeving. De stichting is daarom ook gestart met het werven van Vrienden, die d.m.v. een jaarlijkse bijdrage van € 5,00 het mogelijk maken dat de jaarlijkse activiteiten kunnen blijven worden georganiseerd. Via onze website kunt u zich hiervoor aanmelden.

Voorpagina boekje van het 60 jarig bestaan

Het Oranjecomité in 1986: Zittend v.l.n.r Hein de Bruyne, Jan Plomp, Jan Rodenbrug en Wim de Liefde. Staand v.l.n.r Henny Jacobse, Cor de Roos, Ben Kosterman, Ton Sprong en Joop Oostrom

Oranjevereniging, Oranjecomité of Oranjestichting? In 1991 heeft het toenmalige bestuur besloten de stichtingsvorm aan te nemen en zijn de statuten op 16 april 1991 bij notaris Bouten in Harmelen getekend. De Oranjestichting is nog in het bezit van een reglement uit 1946 van “ORANJEVEREENIGING WILHELMINA”. Op slechts twee pagina’s werden 14 artikelen vermeld, waarbij opvalt dat de inschrijvingskosten werden vastgesteld op 1 gulden (f 1) en de minimum contributie 2½ gulden (f 2,50) per jaar bedroeg; een “echtpaar” betaalde ook 2½ gulden (F 2,50). 

Het bestuur heeft al die jaren uitsluitend uit mannen bestaan; pas in 1999 werden de eerste vrouwen benoemd, waarbij het bestuur het besluit nam, het bestuur gelijkelijk uit mannen en vrouwen (paritair) zou moeten bestaan. In de meeste besturen waren de plaatselijke winkeliers vertegenwoordigd, evenals één van de huisartsen.

Hartelijk dank aan alle mensen die het al deze jaren weer mogelijk hebben gemaakt om deze mooie evenementen te organiseren.

Proost op ons 90 jarig jubileum!